Om de risico's van Gemeente de Fryske Marren in kaart te brengen is in samenwerking met de teams een risicoprofiel opgesteld. In het onderstaande overzicht wordt echter alleen het aantal risico's gepresenteerd met de hoogste bijdrage aan de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit met een maximum van 20.
bedrag x € 1.000 | |||||
Tabel 1: Belangrijkste financiële risico's | |||||
Risico-nummer | Risico | Kans | Maximaal financieel gevolg | Invloed | Beheersmaatregelen |
|---|---|---|---|---|---|
R140 | Open einde regelingen Sociaal Domein | 70% | 3.000 | 18.50% | Betere monitoring (eigen organisatie en landelijke ontwikkelingen) |
R98 | Elektriciteitsnetwerk | 70% | 1.500 | 9.27% | Politiek bestuurlijke lobby. |
R112 | Toename demonstraties, spanningen en opstoten/rellen | 75% | 1.000 | 6.60% | In voorbereiding - Tijdelijke beheersmaatregel is beroep op tijdelijke handhavers en compensatieregelingen vanuit het rijk. Bij pieken specifiek extra inhuren. Daar waar noodzakelijk is het inzetten van cameratoezicht van bestuur en/of het inzetten van particuliere beveiliging. |
R104 | Rampen en crisis (GRIP 4). | 20% | 3.500 | 6.19% | Afronden van het crisisplan. Opleiden en trainen van betrokken crisismedewerkers. De crisisorganisatie is volledig ge-update en wordt structureel onderhouden. Dit zijn risico beperkende maatregelen, preventief kan dit niet beheerst worden. |
R113 | Uitvoeringsprogramma woningbouw | 50% | 1.000 | 4.43% | Inhuur van externen |
R139 | Ontwikkeling nieuw warmtenet | 75% | 500 | 3.31% | Informatie ophalen bij externe partijen. Kennis en deskundigheid in huis halen. |
R136 | Krappe arbeidsmarkt | 50% | 750 | 3.31% | Actualiseren strategische personeelsplanning, specifiek inhuren. |
R96 | Onvoldoende kavels verkopen | 30% | 1.000 | 2.66% | Kritisch blijven op vestiging bedrijven |
R138 | De klimaatverandering, hoge worteldruk, laag grondwaterstand (peil) en veenweideproblematiek | 90% | 300 | 2.37% | wortels verwijderen, grond aanvullen, bestrating herstellen en in het ergste geval een boom verwijderen. |
R135 | Extreme inflatie | 25% | 1.000 | 2.22% | 3x per jaar (PN, VJR en NJR) is mogelijkheid om bedrag bij te stellen. |
R130 | Inbraak IT-systemen | 50% | 500 | 2.20% | Periodiek actualiseren actieplan informatieveiligheid. Nulmeting uitvoeren voor BIO-cyclus. |
R115 | Verzakking wegen, bermen en kunstwerken | 75% | 300 | 2.00% | Onderhoud prioriteren op kwaliteitsniveau, grondwaterstanden monitoren. |
R132 | Toename ziektes en plagen in groen en water | 60% | 350 | 1.86% | Verhogen van de biodiversiteit: zorgen voor meer insecten die natuurlijke bestrijding leveren. Strategische communicatie met inwoners. Werkzaamheden verrichten om soorten uit het water te halen, actualiseren van beheerplan. |
R105 | Rampen en crisis (GRIP 3) (gemeentegrens overschrijdend) | 10% | 2.000 | 1.77% | Actualiseren van het crisisplan. Dit is nu onderhanden. Opleiden en trainen van betrokken crisismedewerkers (van GRIP 1 tot en met GRIP 4). De crisisorganisatie is volledig ge-update en wordt structureel onderhouden. |
R40 | Systemen of data (deels) niet beschikbaar door onbevoegde toegang | 25% | 750 | 1.66% | In de organisatie structureel bewustwording creëren met behulp van software. Nieuwe medewerkers ontvangen bij indiensttreding een basiscursus informatiebeveiliging en privacy. Inzetten van detectie en response software. Leveranciers structureel beoordelen. Periodiek actualiseren van Actieplan Informatieveiligheid. Daarnaast de BIO-actielijst met beheersmaatregelen actueel houden en laten vaststellen door de Directie. Rapporteren over de voortgang aan de Directie gaat conform de P&C-cyclus. |
R25 | Rentelast stijgt mogelijk fors | 90% | 200 | 1.59% | Rentebudget vroegtijdig verhogen. |
R88 | Onvoldoende kavels verkopen | 20% | 750 | 1.33% | Geen maatregel op gemeenteniveau |
R122 | Uitstellen investeringen onderwijshuisvesting | 25% | 500 | 1.12% | Actualisatie planning IHP |
R131 | Datalek (Grote omvang) | 25% | 500 | 1.11% | In de organisatie structureel bewustwording creëren met behulp van software. Nieuwe medewerkers ontvangen bij indiensttreding een basiscursus informatiebeveiliging en privacy. Periodiek actualiseren van het privacy beleid en datalek procedures. Opstellen van verwerkersovereenkomsten. Uitvoeren van DPIA’s. Rapporteren over de bevindingen en risico’s aan de Directie conform de P&C-cyclus. |
Onder de kolom invloed wordt verstaan: de invloed van het risico op het benodigde weerstandsvermogen. Op basis van de ingevoerde risico's is een risicosimulatie uitgevoerd. De risicosimulatie wordt toegepast omdat het reserveren van het maximale bedrag ongewenst is. De risico's zullen immers niet allemaal tegelijk en in hun maximale omvang optreden. Onderstaande figuur en de bijbehorende tabel tonen de resultaten van de risicosimulatie.
Uit de grafiek en de bijbehorende tabel volgt dat 90% zeker is dat alle risico's kunnen worden afgedekt met een bedrag van afgerond € 8.000.000 (benodigd weerstandscapaciteit).
Nieuwe ontwikkelingen
Het is belangrijk om ook nieuwe risico’s in beeld te brengen. Daarom houden we scherp alle nieuwe ontwikkelingen in de gaten. Hieronder een overzicht van wat er in 2025 gaat spelen.
Onzekerheid Gemeentefonds
Als gemeente ontvangen wij bijna de helft van onze inkomsten via het gemeentefonds. De nieuwe financieringssystematiek van het rijk heeft geleid tot verminderde inkomsten. Ondanks de Voorjaarsnota van het rijk en het afgesloten Hoofdlijnenakkoord blijft de terugval van de financiële middelen voor gemeenten bestaan. Hierdoor zijn de taken en middelen van onze gemeente op langere termijn niet in balans.
Onderhoud Oevers
Bij controles zijn er gebreken geconstateerd op een deel van de oeverconstructies vaarwegen. Deze gebreken zijn geconstateerd met de nodige veiligheidsrisico's waarbij er een kans bestaat op (blijvend) letsel. Het is hoognodig om een deel van onze oeverconstructies vaarwegen daarom te vervangen. Hoe langer er wordt gewacht met de vervanging van deze oeverconstructies hoe meer risico’s we lopen op schade aan de oever of aanliggende verharding. Dit leidt tot ad hoc reparaties die uiteindelijk meer geld zullen kosten. Op basis van een extern rapport is een bedrag berekend dat de komende jaren jaarlijks benodigd is voor deze werkzaamheden. Op basis van inspecties wordt een meerjaren onderhoudsplan oeverconstructies vaarwegen opgesteld, dat de raad in 2025 ter vaststelling wordt voorgelegd.
Wethouderspensioenen
Met ingang van 2027 wordt het nieuwe pensioenstelsel van kracht. Vooralsnog zijn de wethouderspensioenen hierbuiten gelaten. De verwachting is echter dat ook deze pensioenen nog over zullen gaan naar het nieuwe stelsel. Dat zou betekenen dat de pensioenen van onze (oud-)wethouders over gaan naar een pensioenfonds. Wij hebben een 100% voorziening voor deze pensioenen. Bij overgang naar een pensioenfonds zal een kapitaal overgeheveld moeten worden. Er is nog niets bekend over hoe dit kapitaal berekend wordt en of dit aansluit bij onze voorziening. Dit kan (fors) hoger of (fors) lager zijn dan onze huidige voorziening.