Korte omschrijving
De circulaire economie is een economisch systeem waarbij de waarde van grondstoffen worden gemaximaliseerd en hernieuwbare energie wordt gebruikt, zonder andere aspecten van een economie te belemmeren (water, biodiverisiteit, gezondheid & welzijn en cultuur en maatschappij). Nederland werkt aan een 100% circulaire economie in 2050 om het primaire grondstofverbruik te verminderen en de uitstoot van broeikasgassen met 95% te reduceren. Voor onze organisatie betekent dit dat wij ons gaan richten op circulair inkopen en aanbesteden en het verminderen van afval. En zetten we in op ruimtelijke regels die een circulaire economie mogelijk maken, hierbij denken we aan integratie in het omgevingsplan en een actualisatie van de financiële verordening.
Context en achtergrond
Het klimaatakkoord stelt dat de gemeente in 2050 klimaatneutraal is. Het Rijksbrede programma Nederland circulair in 2050 stelt dat de economie in 2050 geen primaire abiotische grondstoffen gebruikt.
In 2021 en 2023 zijn het Duurzaamheidsprogramma en het Uitvoeringsprogramma circulaire economie vastgesteld.
In Friesland wordt met Vereniging Circulair Friesland met overheden, onderwijsinstellingen en bedrijfsleven gewerkt aan het bevorderen van een Friese circulaire economie.
Kaderstellende beleidsnota's
- Klimaatakkoord van Parijs 2015
- EU Action plan for the circular economy 2020
- Sustainable development goals VN 2015
- Nationaal Klimaatakkoord 2019
- Rijksbrede programma circulaire economie - Nederland circulair in 2050
- Duurzaamheidsprogramma De Fryske Marren 2021
- Omgevingsvisie De Fryske Marren 2022
- Warmtevisie, De Fryske Marren aardgasvrij 2022
- Beleidskader Sinnefjilden 2020
Wat willen we bereiken?
We beperken onze CO2-uitstoot en ons primair grondstoffenverbruik:
- In 2030 koopt de gemeente 100% circulair in (diensten, leveringen en werken).
- in 2030 halveren we ons primair grondstoffenverbruik.
- We behouden minimaal trede 4 van de CO2-Prestatieladder.
Trends en ontwikkelingen
Rijkssubsidie circulaire economie
Vanuit het Rijk zijn specifieke uitkeringen voor circulariteit beschikbaar. Hiermee stuurt het Rijk actief op het verminderen van CO2-uitstoot, zowel direct als indirect (footprint materialen). Circulaire economie draagt bij aan het behalen van de klimaatdoelen.
Financiële verordening: restwaarde en afschrijvingstermijn
Circulair bouwen (bouw, utiliteit en grond-, weg- en waterbouw) kan een hogere investering vragen ten opzichte van regulier bouwen, maar kan ook leiden tot een langere levensduur en hogere financiële restwaarde van de bouwwerken. Om circulair bouwen op een meer financieel realistische manier te begroten zetten gemeenten stappen om de financiële verordening aan te passen (bijvoorbeeld Leeuwarden). Door realistische restwaarden van circulaire bouwwerken te rekenen en/of realistische (langere) afschrijvingstermijnen te hanteren wordt circulair bouwen financieel haalbaar.
Toename in circulaire initiatieven
Gemeenten zien een toename in circulaire economie initiatieven, zoals hergebruik van bouwmaterialen, deeleconomie en afval reducerend beleid. Innovatieve technologieën zoals upcycling, duurzame energieoplossingen en slimme afvalinzamelingssystemen worden steeds belangrijker. Beleidsontwikkelingen, zoals de circulaire aanbestedingsrichtlijnen en de Wet milieubeheer, stimuleren het gebruik van secundaire grondstoffen en circulaire bedrijfsmodellen. Educatie en bewustwordingscampagnes betrekken inwoners bij circulaire praktijken. Deze trends verminderen afval, behouden grondstoffen en verduurzamen de lokale economie.